ভিয়েটা বীজগণিতে প্রতীক চিহ্ন এত সুন্দরভাবে ব্যবহার করেছেন যাতে বিস্মিত না হয়ে পারা যায় না।
![]()
(১৫৫৯ খ্রীষ্টাব্দে লিখিত একটি বীজগণিতের সমীকরণ)
যাই হোক উপযুক্ত আলোচনা পরিপ্রেক্ষিতে এবং ছবিতে যেটি দেওয়া আছে তা থেকে বলা যায় সমীকরণটি হচ্ছে-
1x²+6x+9=1x²+3x+24 বা, x²+6x+9=x2+3x+24, রেনে দেকার্ত বীজগণিতের সমীকরণ লিখতেন yy} cy-by-ay-aс,
দেকার্ত ডানপাশের দ্বিতীয় বন্ধনীকে সমান চিহ্ন বলতেন। ভিয়েটা বীজগণিতে প্রতীক চিহ্ন এত সুন্দরভাবে ব্যবহার করেছেন যাতে বিস্মিত না হয়ে পারা যায় না। যাইহক আমি এখানে নবজাগরণের পর থেকে সপ্তদশ শতাব্দী পর্যন্ত লিখিত উল্লেখ-যোগ্য বীজগণিত গ্রন্থের নাম, গ্রন্থকার প্রভৃতির একটি সংক্ষিপ্ত তালিকা তুলে ধরছি।
| ক্রমিক নং | গ্রন্থকার / প্রবন্ধকার | গ্রন্থ/প্রবন্ধ | তারিখ |
| ১ | Alexander | Synopsis Algebraica | 1693 |
| ২ | Albert Girard | Invention Nouvellie en Algebre | 1629 |
| ৩ | Baker | Geometrical Key & C | 1684 |
| ৪ | Bulliald | Opus Novum ad Arithmeticam Infinitorum | 1682 |
| ৫ | Barrow | in Lectiones Geometricae Diophantus cum commentariis | 1669 |
| ৬ | Bachet | Arith. libri ii et Algebrae totidemm | 1621 |
| ৭ | Bombelli | De Logistica | 1579 |
| ৮ | Bernard Solignac | Geometria Indivisibilibus cont-inuorum and C | 1580 |
| ৯ | Buteo | Various Memoirs in Phil Trans | 1559 |
| ১০ | Ferreus | Various pieces on equations Cursus seu Mundus Mathematicus | 1545 |
| ১১ | Clavius | Nova Geometricae clavis Algebra | 1580 |
| ১২ | Cavalerius | Geometria | 1635 |
| ১৩ | De Moivre | Arithmeticorum, Librisex in Varia opera mathematica | 1697 |
| ১৪ | De Lagny | Various paper in Mem. of French Accd | 1730 |
| ১৫ | Dechales | Opus Novum ad Arithmeticam Infinitorum | 1692 |
| ১৬ | De Billy | in Lectiones Geometricae Diophantus cum commentariis | 1690 |
| ১৭ | Descarts | Arith. libri ii et Algebrae totidemm | 1643 |
| ১৮ | Diophantus | De Logistica | 1637 |
| ১৯ | Fermat | Geometria Indivisibilibus cont-inuorum and C | 360 |
| ২০ | Frenicle | Various Memoirs in Phil Trans | 1679 |
| ২১ | Folinus | Algebra, Sive Liber de Rebus occultics | 1619 |
| ২২ | Ghetaldus | De Resolutione et compositione | 1630 |
| ২৩ | Harriot | Mathematica | 1631 |
| ২৪ | Harigonius | Artis Analyticae Praxis | 1634 |
| ২৫ | Hally (Dr.) | Cursus Mathematicus | 1687 |
| ২৬ | Issac Newton | in philosophical Transactions | 1694 |
| ২৭ | James Gregary | The Binominal theorem | 1666 |
| ২৮ | Jossalin | Exercitationes Geometricae | 1668 |
(চলবে)
প্রদীপ কুমার মজুমদার 



















